IBM Cognos Insight bestaat in 2 verschillende versies. Enerzijds is er de standalone applicatie en anderzijds kan de tool opgestart worden vanuit de IBM Cognos TM1 applications portal. Beide versies bevatten dezelfde functionaliteit. Het concept bestaat erin om tabular data vanuit een excel sheet te importeren in IBM Cognos insight met drag en drop functionaliteit. De gegevens verschijnen onmiddellijk in een werkblad waarin de data geanalyseerd en gevisualiseerd kan worden. Een bijzonder krachtige functionaliteit van deze tool is de write-back mogelijkheid wat voor gebruikers van enorme toegevoegde waarde is bij het consolideren, plannen en forecasten.